این بیمه نامه در راستای حمایت از تولیدکنندگان و تجاری که در داخل کشور فعالیت می کنند به آنان ارائه میشود و کلیه تولیدات و محمولاتی که توسط تولیدکنندگان و تجار در بین شهرهای جمهوری اسلامی ایران جابجا میشوند توسط این بیمه نامه تحت پوشش قرار میگیرند . لازم به ذکر است که بیمه نامه های وارداتی و صادراتی تابع شرایط استاندارد A و یا B و یا C میباشد حال آنکه بیمه نامه های حمل داخلی تابع شرایط و مقررات داخل کشور بوده و برحسب توافق بیمه گر و بیمه گذار خطرات متنوعی را تحت پوشش قرار میدهد.

نحوه دریافت خسارت بیمه های باربری

مهم ترین وظیفه بیمه گر در مقابل بیمه گزار پرداخت خسارت می باشد که باید بر طبق مقررات و شرایط بیمه نامه صادره صورت گیرد.

منظور از خسارات زیان مادی است که به علت وقوع حادثه ممکن است به بیمه گذار وارد شود و به خاطر جبران این زیان است که بیمه گذار کالایی را بیمه می نماید.

به عبارت دیـگر تعهد بیـمه گر این است که اگر در جریان حمل کالا از مبدا تا مقصد نهـایی به علت وقوع خطر هزینه ای را متحمل شود زیان بیمه گذار باید جبران شود از این دید خسارت به سه دسته کلی تقسیم می شود:

1. از بین رفتن
2. آسیب دیدگی
3. هزینه برای جلوگیری از توسعه خسارت

مراحل رسیدگی به خسارت:

پس از حمل کالا چنانچه در جریان حمل به مورد بیمه خساراتی وارد آید بیمه گذار متعهد است پس از اطلاع از وقوع حادثه و ایجاد خسارت (در صورتیکه جبران آن در تعهد بیمه گر باشد) مراتب را بلافاصله به بیمه گر اعلام نماید، شایان ذکر است که مدت اعتبار بیمه نامه های باربری با توجه به طریقه حمل به شرح زیر می باشد.

–        در مورد حمل دریایی: 60 روز پس از تخلیه کالا از کشتی در بندر کشور مقصد.

–        در مورد حمل زمینی: 60 روز پس از ورود وسیله نقلیه حامل کالا به گمرک مرزی کشور مقصد.

–   در مورد حمل هوایی: 30 روز پس از نشستن هواپیما در فرودگاه کشور مقصد«و یا رسیدن کالا به انبار بیمه گذار هر کدام زودتر اتفاق افتد خاتمه می پذیرد»

بنابراین بایستی پس از دریافت اعلام خسارت کتبی بیمه گذار آنرا در دفتر مخصوص یا دفتر اندیکاتور ثبت نمایند و پس از آن در صورت لزوم نسبت به اعزام کارشناس متناسب با نوع کالا اقدام و به کارشناس نیز تذکر داده شود تا در صورتیکه میزان خسارت وارده بیش از اختیارات تفویض شده می باشد فقط اقدام به تنظیم صورت جلسه مقدماتی نماید و پس از آن جهت اخذ مجوز از مقام مربوطه اقدام مقتضی صورت گیرد.

در رابطه با امر کارشناسی می بایست حتی الامکان اطلاعات جامع در رابطه با مورد بیمه و اوضاع و احوال حمل و چگونگی وقوع و ایجاد خسارات در صورت مجلس تنظیمی درج و حتماً از فرم های چاپی طبق (نمونه) و در سه نسخه استفاده گردد.

نحوه و چگونگی تعیین میزان خسارت و هر توضیح دیگر می بایست توسط کارشناس طی گزارش مشروح به ضمیمه صورتجلسه تنظیمی به مسئول شعبه ارائه گردد.

سوالات متداول بیمه باربری

1-  کالایی که با کشتی حمل می شود قرار است در خشکی ادامه سفر دهد.چگونه باید بیمه شود که در کل سفر تحت پوشش باشد؟

مقررات حمل دریایی با مقررات حمل زمینی یکسان نیست ولی از آن جا که شرایط حمل و نقل دریایی در مقایسه با شرایط حمل و نقل زمینی از نظر بیمه گذار دارای مزیت است لذا مالک ترجیح می دهد که کالای خود را  بـا شر ایط حمل و نقل دریایی پوشش دهد، حتی اگر بخشی از سفر در خشکی باشد. در مورد این که ادامه سفر دریایی در خشکی از نظر مدت و طول سفر کوتاه تر از سفر دریایی باشد مشکلی وجود ندارد؛ کالا تحت شرایط حمل و نقل دریایی بیمه می شود. بیمه نامه حمل و نقل دریایی خطرهایی را که در خشکی به کالا وارد می شود جبران می کند. در موردی هم که سفر خشکی و سفر دریایی از نظر و مدت و مسافت یکسان باشد ( در صورتی که منعی نداشته باشد ) بیمه گذاران ترجیح می دهند که با شرایط حمل و نقل دریایی کالا بیمه شود.

2- چرا در بیمه حمل و نقل (کشتی کالا ) معمولا فرانشیز در قرارداد بیمه پیش بینی می شود؟

علت عمومیت یافتن فرانشیز در بیمه حمل و نقل دریایی این است که در مسافرت دریایی خسارت های کوچک زیاد است. صرف نظر از قوه قهریه، جابجایی کالا در کشتی یا سایر  وسایل نقلیه، بارگیری و تخلیه کالا موجب بروز خسـارت های جزئی می شود. گــرچه علت وقوع خسارت برای هر کالا قطعی نیست احتمال پیدایش خسارت های ریز برای هر کالا زیاد است. به همین دلیل پیش بیــنی فرانشیز از نظر فنی و هزینه های اداری توجیه پذیر است. چنانچه بیمه نامه های حمل و نقل بدون شرط فرانشیز صادر شوند بیمه گذار برای خسارت های کوچک اعلام خسارت می کند و بیمه گر ناچار از رسیدگی و پرداخت است. این امر مستلزم هزینه هایی است که با رقم خسارت هماهنگی ندارد. گاهی هزینه های رسیدگی و پرداخت از میزان خسارت بیشتر است. افزایــــش هزینه های بیمه گر در نهایت موجب افزایش حق بیمه خواهد شد که بیمه گذار باید بپردازد. در بیمه حمل و نقل دریایی، فرانشیز به دلیل دیگری نیز اعمال می شود. گاه در یک بیمه نامه عمومی، کالاهای مختلف بیمه می شوند که نوع ماهیت آن ها یکسان نیست و در معرض خطر واحدی قرار ندارند. بنابراین بیمه گر باید نرخ های متعددی اعمال کند که محاسبه حق بیمه را دشوار می سازد. به همین سبب بیمــه گر بـــرای هر کـالا با توجـه به ریسک پذیری آن فرانشیز در نظر می گیرد و حق بیمه را یکسان اعمال می کند. بدین ترتیب که برای کالاهایی که با خطرهای بیشتر مواجه اند فرانشیز بیشتر و برای کالاهایی که با خطرهای کمتر مواجه هستند فرانشیز کمتر اعمال می کند.

در بیمه کشتی نیز هدف اصلی بیمه گر از اعمال فرانشیز حذف خسارت ]ای کوچک است. البته بیمه گر برای تعیین فرانشیز در بدنه کشتی، سال ساخت، فرسودگی و سابقه دریانوردی را نیز لحاظ می کند. با توجه به همه این عوامل، میزان فرانشیز تعیین می شود. البته هر چه فرانشیز بیشتر باشد نرخ نیز کمتر خواهد بود. در اغلب موارد، هدف از برقراری فرانشیز حذف خسارت های کوچک است که برای بثیمه گر هزینه ساز و وقت گیر است. در این صورت، اگر خسارت از میزان فرانشیز تجارو کند بیمه گر باید همه خسارت را بپردازد بدون این که مبلغی بابت فرانشیز کسر کند. این شیوه اعمال فرانشیز در برخی از کشورهرا نظیر انگلستان پذیرفته شده است ولی اگر هدف از فرانشیز مشارکت بیمه گذار در تحمل خسارت است فرانشیز برای تمام خسارت ها اعم از ریز و درشت اعمال می شود، به نحوی که بیمه گذار در حفظ و مراقبت از اموال بیمه شده و جلوگیر ی از توسعه خسارت تلاش کند. از اثین نوع فرانشیز در بیمه اتوموبیل، که بیمه گذار نقش مؤثرثی در کاهش احتمال خطر دارد، بیش از رشته های دیگر استفاده می شود.

3- چرا در حمل و نقل داخلی کالا، بیمه مسؤولیت متصدی حمل و نقل از بیمه حمل و نقل کالا مناسب تر است؟

به دلایل زیر بیمه مسؤولیت متصدی حمل و نقل کالا، در حمل و نقل داخلی از بیمه حمل و نقل کالا مناسب تر است:

الف) مسؤولیت حرفه ای متصدی حمل و نقل تحت پوشش بیمه است در نتیجه مؤسسه حمل از این بابت نگرانی ندارد و تسهیلات بیشتری در اختیار صاحبان کالا قرار می گیرد.

ب) اگر اهمال یا خطای راننده در جا به جایی کالا موجب خسارت شود از محل بیمه نامه مسؤولیت متصدی حمل و نقل جبران می شود.

پ) صاحب کالا خسارت خود را از متصدی حمل و نقل از محل بیمه نامه دریافت می کند.

ت) امنبت شغلی متصدیان حمل و  نقل بیشتر می شود.

ث) صاحبان کالا با خیالی آسوده محمولات خود را برای حمل در اختیار مؤسسات حمل داخلی قرار  می دهند.

ج) طرح دعوای صاحبان کالا علیه متصدیان حمل یا متصدیان حمل علیه رانندگان خاطی در مراجع قضـایی کاهش می یابد.